Στο blog μας μπορείτε να δείτε

Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 2011

Σεπτέμβης, ο Τρυγητής

         Ο Σεπτέμβριος, ή Σεπτέμβρης, ή Σταυρίτεν (ποντιακά), είναι ο ένατος μήνας του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο και πρώτος μήνας του Φθινοπώρου. Περιλαμβάνει 30 ημέρες. Ο Σεπτέμβριος ήταν ο 7ος μήνας του Ρωμαϊκού ημερολογίου εξ ου και η ονομασία του. Στη Βυζαντινή περίοδο ο Σεπτέμβριος ήταν ο πρώτος μήνας του επίσημου ημερολογιακού έτους, όπου η 1η Σεπτεμβρίου ήταν η αρχή της Ινδίκτου οπότε και αρχίζει το εκκλησιαστικό έτος που ακολουθεί μέχρι σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία.
Η πρώτη Σεπτεμβρίου -Πρωτοσταυριά- ορίστηκε από το 313 μ.Χ. ως αρχή των θρησκευτικών δεκαπεντάχρονων περιόδων της λεγόμενης Ινδίκτου. Τις Ινδικτιώνες τις καθιέρωσαν οι Άγιοι Πατέρες -επηρεασμένοι από τους Ρωμαίους- για φορολογικούς κυρίως σκοπούς.
Την Πρωτοσεπτεμπριά οι αγρότες «καλούσαν» με διάφορους τρόπους και τεχνικές που θυμίζουν αρχαία θεσμοφόρια, το «πνεύμα της βλαστήσεως». Ο σπόρος που ήταν προορισμένος για τη σπορά «στέλλεται εις την εκκλησίαν διά να ευλογηθεί». Στην Κω κρεμούν στο εικονοστάσι το σύμβολο της «Αρκιχρονιάς»: μια αρμαθιά από ρόδι, σταφύλι, κυδώνι, σκόρδο και φύλλο από τον πλάτανο του Ιπποκράτη.


Τρυγητής: «Η πρώτη ημέρα του (Σεπτέμβρη) Τρυγητή χαιρετιζόταν στη Θράκη με τύμπανα και τραγούδια. Οι ληνοί συνοδεύονταν δ’ ομάδων ορχουμένων και αδόντων. Την νύκτα παρέες προσωπιδοφόρων εν τυμπάνοις και αλαλαγμοίς τρέχουν στους δρόμους».
Τα δρώμενα αυτά θυμίζουν αρχαία Οσχοφόρια στα οποία νέοι φορώντας στεφάνια από κλαδιά αμπέλου (όσχους) ξεκινούσαν από τον ναό του Διονύσου πηγαίνοντας προς τους αμπελώνες και τα πατητήρια. Λέγεται επίσης Σταυρός και Σποριάς.
Το Σεπτέμβρη ο τρύγος συνεχίζεται ενώ αρχίζει η σπορά και το όργωμα.

Παροιμίες για το Σεπτέμβρη

  • Αν Ίσως βρέξει ο Τρυγητής, χαρά στον τυροκόμο.

  • Βοηθάει ο Αι- Γιάννης και ο Σταυρός, γιομίζει το αμπάρι κι ο ληνός.

  • Μάρτη και Σεπτέμβρη ίσια τα μεσάνυχτα

  • Στον Τρυγητή σιτάρι σπείρε και στο πανηγύρι σύρε.

  • Τον Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα κουδούνια.

  • Τον Τρυγητή τ' αμπελουργού πάνε χαλάλι οι κόποι.

  • Του Σεπτέμβρη οι βροχές, πολλά καλά μας φέρνουν.

  • Του Σταυρού σταύρωνε και σπέρνε.


  • Ποίημα για το Σεπτέμβρη

    Απ' τον πατέρα Φθινόπωρο
    και τη μαμά βροχή
    γεννήθηκε πρώτο παιδί

    Σεπτέμβρης τ' όνομα του
    κι ήρθε σαν δροσιά
    απ' τ' ουρανού την αγκαλιά

    Μαζί του ήρθε του τρύγου η χαρά
    σταφύλια κόκκινα γλυκά και ζουμερά
    Μύρισε ο μούστος έτρεξε κρασί
    ο Διόνυσος και οι νύμφες του
    χορέψανε τρελά ως την αυγή

    Φίλους είχε μονάχα δύο
    τα γκρίζα σύννεφα
    και τον άνεμο

    Μαζί του ήρθε του τρύγου η χαρά.

    Δεν υπάρχουν σχόλια:

    Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...